Erasmus+ պատմություն․ Էլեն Պողոսյան, Տուշայի համալսարան
Հոկտեմբերի 23, 2025
ՀՀ ԳԱԱ գիտակրթական միջազգային կենտրոնի (ԳԿՄԿ) «Գործարար վարչարարություն» մասնագիտության 2-րդ կուրսի մագիստրանտ Էլեն Պողոսյանը Erasmus+ ուսանողների շարժունության ծրագրի շրջանակներում 1 կիսամյակ ուսանել է Տուշայի համալսարանում (Իտալիա)։ Նա վերջերս է վերադարձել և այս հարցազրույցում կիսում է իր տպավորությունները։
– Որքանո՞վ էր քեզ համար սպասված ՀՀ ԳԱԱ գիտակրթական միջազգային կենտրոնի ուսանողական շարժունության ծրագրի մասնակից դառնալը։
– Ինձ համար դա մի տեսակ երազանքի իրականացում էր։ Միշտ ցանկացել էի սովորել արտերկրում՝ տեսնելու, թե ինչպես է ուսանողական կյանքն ընթանում Եվրոպայում։ Երբ իմացա, որ ընտրվել եմ Իտալիա մեկնելու, մի պահ բառացիորեն կանգ առա։ Չէի հավատում, որ դա իրական է։ Սպասված էր, բայց երբ այն տեղի ունեցավ, դարձավ ամենահաճելի անակնկալներից մեկը։ Այդ պահին հասկացա, որ տարիների փորձն ու աշխատասիրությունը կարող են իսկապես բացել նոր դռներ։
– Ինչու՞ որոշեցիր մասնակցել շարժունության ծրագրին։
– Որոշեցի մասնակցել, որովհետև ուզում էի տեսնել, թե ինչպիսին է կրթությունը Եվրոպայում, հատկապես՝ Իտալիայում, որ համարվում է մշակույթի, արվեստի և պատմության կենտրոն։ Ուզում էի դուրս գալ իմ սովորական միջավայրից և նոր փորձ ձեռք բերել՝ ոչ միայն ակադեմիական, այլև մարդկային առումով։ Շարժունությունը ինձ համար ինքնաճանաչման ճանապարհ էր՝ հասկանալու, թե ով եմ ես, երբ ամեն բան նոր է՝ լեզուն, մարդիկ, մշակույթը, նույնիսկ առօրյան։
– Ի՞նչ տարար քեզ հետ որպես հոգևոր, մտավոր արժեք՝ Եվրոպային ներկայացնելու։
– Ինձ հետ տարա այն ամենը, ինչ ինձ դարձնում է հայ՝ հարգանք ավանդույթների նկատմամբ, հավատ, ազնվություն և ջերմություն։ Իտալիայում ես ներկայացնում էի ոչ միայն ինքս ինձ, այլև Հայաստանը և հայ ժողովրդին՝ մեր մշակույթով, բարությամբ և անկոտրում աշխատասիրությամբ։ Տարա նաև այն համոզմունքը, որ կրթությունն արժեք ունի միայն այն դեպքում, երբ այն ծառայում է մարդուն։ Եվ ամենակարևորը՝ տարա անկեղծ հետաքրքրություն՝ բացահայտելու ու սովորելու ուրիշներից։
– Ի՞նչ տեսար հյուրընկալած համալսարանում, Իտալիայում և ուղևորությանդ ընթացքում այցելածդ քաղաքներում։
– Տեսա մի միջավայր, որտեղ ուսումը խառնված էր կյանքին։ Իտալական համալսարանը տարբերվում էր նրանով, որ ամեն ինչ շնչում էր ազատություն․ ուսանողն իրեն զգում էր որպես գործընկեր, ոչ թե պարզապես ունկնդիր։ Դասախոսներն այնտեղ ավելի շատ առաջնորդում էին, քան սովորեցնում։
Իսկ Իտալիան՝ գեղատեսիլ քաղաքներով, պատմական շենքերով ու մարդկանց ժպիտներով, կարծես դաս էր՝ կյանքի մասին։ Ամեն անկյուն ուներ իր պատմությունը, իսկ յուրաքանչյուր զրույց՝ իր ջերմությունը։ Հաճախ ինձ թվում էր, թե քայլում եմ պատմության էջերի միջով։
– Ի՞նչ ստացար հյուրընկալած համալսարանում։
– Ստացա ամենաթանկ բանը՝ վստահություն իմ սեփական ուժերի նկատմամբ։ Իտալիայում սովորեցի արտահայտել իմ միտքը՝ անկախ լեզվից, տարբեր կարծիքներից կամ անհարմարություններից։ Ստացա նաև գիտելիք, որը ոչ միայն գրքային էր, այլև՝ իրական կյանքի փորձի վրա հիմնված։ Ուսանողական քննարկումները, թիմային աշխատանքները, նույնիսկ առօրյա զրույցները դարձել են իմ կրթական ուղու անբաժան մասը։
– Ինչպե՞ս, ի՞նչ մեթոդաբանությամբ տրվեց քեզ այդ ամենը։
– Այնտեղ ամեն ինչ հիմնված էր համագործակցության վրա։ Բոլոր դասերը ինտերակտիվ էին՝ քննարկումներով, գաղափարների փոխանակությամբ, խմբային վերլուծություններով։ Դասախոսները ոչ թե կանգնած էին ամբիոնի հետևում, այլ նստած էին ուսանողների կողքին՝ որպես հավասար մասնակիցներ։ Այդ մոտեցումը օգնեց ինձ ավելի խորությամբ հասկանալ նյութը և տեսնել, որ կրթությունը շատ ավելին է, քան պարզապես գնահատական ստանալը։ Դա երկխոսություն է՝ գիտելիքի և կյանքի միջև։
– Ավելի շատ գիտելի՞ք, թե՞ գործնական կարողություն, հմտություն ստացար։
– Կարծում եմ՝ հավասարապես երկուսը։ Գիտելիքը ստացա նոր տեսանկյունից՝ միջազգային համատեքստում, իսկ գործնական հմտությունները ձևավորվեցին դասերից դուրս՝ մարդկանց հետ շփման, թիմային նախագծերի ու առօրյա փորձառության ընթացքում։ Իմացա՝ ինչպես աշխատել բազմամշակութային թիմում, ինչպես հարմարվել և ինչպես օգտագործել տարբեր կրթական համակարգերի առավելությունները։
– Ի՞նչ բերեցիր քեզ հետ որպես ոչ նյութական արժեք՝ որպես գիտելիք, կարողություն, հմտություն, գաղափար, հույզ։
– Բերեցի մի ամբողջ աշխարհ՝ իմ ներսում։ Նախ՝ բաց մտածելակերպ․ սովորեցի տեսնել արժեքը տարբերության մեջ։ Բերեցի համբերություն՝ հասկանալու ու լսելու մարդկանց, և այն համոզմունքը, որ փոխադարձ հարգանքը ամեն լեզվից ավելի ուժեղ է։ Բերեցի նաև գաղափարներ, թե ինչպես կարելի է կրթական գործընթացը դարձնել ավելի կենդանի, մոտ ուսանողին։ Իսկ ամենակարևորը՝ բերեցի հույզեր՝ լի ուրախությամբ, երախտագիտությամբ և նուրբ կարոտով դեպի Իտալիան, որը մի պահ դարձավ իմ երկրորդ տունը։
– Ո՞րն է մագիստրոսական թեզիդ վերնագիրը, և ի՞նչ նշանակություն ունեցավ Իտալիա մեկնելդ մագիստրոսական թեզիդ պատրաստման հարցում։
– Իմ մագիստրոսական թեզի թեման է՝ «Մարքեթինգային քաղաքականության ձևավորման և զարգացման հիմնախնդիրները (ՀՀ կազմակերպության օրինակով)»։ Իտալիայում գտնվելը շատ մեծ ազդեցություն ունեցավ իմ հետազոտության վրա։ Տեսնելով, թե ինչպես են իտալական ընկերությունները կառուցում իրենց մարքեթինգային քաղաքականությունը՝ շեշտադրելով ապրանքի պատմությունը, հույզերն ու արժեքային հաղորդագրությունը՝ ես սկսեցի նոր մոտեցում ձևավորել իմ աշխատանքում։ Ավելին՝ շարժունությունը հնարավորություն տվեց ուսումնասիրելու եվրոպական շուկայավարման ռազմավարությունները և համեմատելու դրանք հայկական իրականության հետ։ Դա օգնեց հասկանալ՝ ինչ ուղղությամբ կարող է զարգանալ մեր բիզնես միջավայրը և ինչպես կարելի է հարմարեցնել միջազգային փորձը հայկական կազմակերպությունների առանձնահատկություններին։
– Համեմատելով քեզ մինչ Իտալիա մեկնելդ և վերադարձից հետո՝ ի՞նչ փոփոխություններ կնշես։
– Իտալիայից հետո ես նույն մարդն եմ, բայց միևնույն ժամանակ՝ շատ ավելի ամբողջական։ Իտալիան ինձ սովորեցրեց մեկ բան՝ ինքնուրույնությունը իրական ազատություն է։ Այնտեղ ես հասկացա, որ լիովին կարող եմ ինքս ինձ վրա հենվել՝ թե՛ նոր քաղաք գնալիս, թե՛ պարզապես սրճարան մտնելիս։ Այլևս սպասելու կամ վարանելու զգացում չկա․ սովորեցի ապրել այնպես, ինչպես ուզում եմ՝ պատասխանատվությամբ, բայց նաև վստահությամբ։ Այս փորձը ինձ ցույց տվեց, որ երբ մարդն ինքն իր վրա է հենվում, աշխարհն էլ ավելի բաց է դառնում իր առջև։
– Որքանո՞վ է կարևոր հայ ուսանողների համար շարժունության ծրագրերին մասնակից դառնալը։
– Կարծում եմ՝ անչափ կարևոր է։ Այսպիսի ծրագրերը բացում են աշխարհը՝ բառացիորեն։ Երբ դու տեսնում ես, թե ինչպես են ապրում, սովորում ու մտածում այլ ժողովուրդներ, սկսում ես ավելի խորությամբ հասկանալ քո ինքնությունը։
Շարժունությունը ոչ միայն գիտելիք է տալիս, այլ նաև ձևավորում է հայ ուսանողի նոր տեսակ՝ համաշխարհային մտահորիզոնով, բայց ազգային արմատներով։ Դա ներդրում է ոչ միայն անձնական, այլ նաև ազգային զարգացման մեջ։
– Որքանո՞վ ես գոհ այս ծրագրին քո մասնակցությունից։
– Անկեղծ՝ շատ գոհ եմ։ Այս ծրագիրը ինձ տվեց այն, ինչ ոչ մի դասարան կամ դասախոս չէր կարող տալ՝ փորձ, ինքնավստահություն, ընկերություններ և հիշողություններ, որոնք կմնան ողջ կյանքում։ Այն ինձ փոխեց՝ դարձնելով ավելի բաց, համարձակ ու երախտագիտությամբ լի մարդ։ Իտալիան ինձ սովորեցրեց ապրել ոչ թե սպասելով հնարավորությունների, այլ ստեղծելով դրանք։
Ես անկեղծորեն շնորհակալ եմ Erasmus+ ծրագրից, իմ մայր բուհից՝ ԳԿՄԿ-ից, և Տուշայի համալսարանից՝ այս բացառիկ փորձի հնարավորությունը ստեղծելու համար։
– Ի՞նչ խորհուրդ կտաս մյուս ուսանողներին, որ դեռ չեն մասնակցել կամ չեն կողմնորոշվում՝ մասնակցե՞լ նման ծրագրերի, թե՞ ոչ։
– Կասեմ՝ մի՛ վախեցեք։ Երբեմն մեկ որոշումը կարող է փոխել ձեր կյանքը։ Եթե երբևէ ստանաք հնարավորություն՝ մեկնելու, սովորելու կամ պարզապես աշխարհ տեսնելու, մի՛ մտածեք երկար։ Նման ծրագրերը ոչ միայն բացում են նոր գիտելիքներ, այլև նոր աշխարհներ՝ ձեր ներսում։ Եղե՛ք հետաքրքրասեր, բաց ու պատրաստ՝ ընդունելու ամեն փորձառություն, որովհետև ամեն քայլ, անգամ ամեն փոքր անհարմարություն, վերջում վերածվում է հուշի, որը ձեզ դարձնում է ավելի հասուն ու գիտակից։
Հարցազրույցը վարեց ՀՀ ԳԱԱ ԳԿՄԿ հանրային կապերի
և կարիերայի բաժնի պետ Հեղինե Մելքոնյանը
